NHỮNG LOẠI MỰC DÙNG IN BÔNG KHUNG VẢI
.
Có 2 loại mực dùng in vải sợi,loại tan trong dầu
gọi plastisol
và loại tan trong H20 gọi là water base inks.
Cần lưu ý mực
in vải khác với thuốc nhuộm vải goị là dyestuff.
Thuốc nhuộm
nếu muốn dùng in trên vải thì phải pha trộn với chất keo thành dạng
sền sệt có độ nhảo viscosity thích hợp tuỳ theo vải khung gọi là
mesh count rồi mới in lên vải được.Tuỳ theo loại thuốc nhuộm,công thức
cần phải pha trộn them vào đó một
số hóa chất khác nữa.
Còn mực in thì
luôn luôn ở trạng thái sền sệt hoặc nhão có công thức căn bản như
sau.
Plastisol
base hoặc Water base + bột màu gọi là pigment concentrate à mực in
PLASTISOL– là chất nhựa Polyvinyl Chloride viết tắt PVC ở trạng thái phân tán
gọi là dispersion có hạt rất nhỏ cở từ 0.5 tới 2 microns trộn chung
với chất làm mềm gọi là plasticizer.Chất làm mềm được xử dụng nhiều
nhất có tên là phthalate.
Chất plastisol
trộn với plasticizer được gọi là base có đặc tính kết hợp các hột bột màu pigments thành một
màng mỏng liên tục và bám chặt vào mặt vải khi in.
Sau khi in
xong,mực plastisol phải được cho chạy qua máy sấy bằng hơi nóng trong
một thời gian theo qui định.
Khi bị hấp
nóng trong lúc di chuyển không ngừng trong máy sấy,chất plastisol trở
nên mềm ra và phồng lên trong chất plasticizer rồi hút hết chất
plasticizer bọc quanh.Khi chất plasticizer bị hút hết thì các hạt
plastisol mới dính vào nhau tạo ra
một màng đều đặn và bám dính vào vải in.
Cơ chế nầy xãy
trang ở nhiệt độ thích hợp từ 300-350 *F trong 3 phút . Đây là một điểm quan trong mà chuyên
viên phải ghi nhớ thuộc lòng khi điều chỉnh nhiệt độ máy sấy và tốc
độ băng tải chạy xuyên qua lò sấy trước khi cho lệnh máy in khởi sự
hoạt động.Các chất pha trộn trong mực plastisol sẽ bắt đâu sôi và bốc
hơi ở nhiệt độ 400 *F và sẽ gây độc hại cho công nhân.
Trong công thức
căn bản nêu trên tùy theo tình huống,có thể pha têm vào đó chất độn
filler,chất khuếch tán extender chất ổn định đối với ảnh hưởng của
ánh sáng và nhiệt độ gọi là stabilizer to light and heat.
Các loại mực chế
tạo từ plastisol base.
*
Plastisol puff mực sẽ phồng lên sau khi chạy qua máy sấy ở nhiệt độ
thích hợp 310-330*F.
*
Plastisol haftone. Mực phải có đặc tính quan trọng thứ nhất là độ
trong suốt goi là transparency nghĩa là ánh sáng khi xuyên qua mực không
bị phân tán.Lý tưởng nhất là ánh sáng xuyên qua lớp mức ,chạm vào
vải rồi dội trở ra theo đường thẳng.Đặc tính thứ hai cần phải là
có độ bóng láng gọi là gloss.Loại mực nầy dùng in những bức hình
chụp bằng máy ảnh,gồm có 4 màu
gọi là “ Four colors process” .Đó là magenta,yellow,cyan và black.
*
Plastisol fast fusion dùng in những loại vải cần phải sấy ở nhiệt độ
thấp 270*F như acrylic và nylon
rất mỏng để không bị cháy hoặc co rút..
*
Plastisol heat transfers dùng in trên giấy rồi giấy được in qua vải bằng
sức ép 40-45 PSI và nhiệt độ 375*F như dùng bàn ủi tay hoặc bàn ép
nóng.Giấy phải là loại đặc biệt
không hút ẩm và có lớp sáp để có thể lột được dễ dàng sau
khi ép vào vải.
*
Plastisol fluorescent dùng in những màu sáng nổi.Nhóm nầy plastisol
trộn với organic fluorescent pigments.
*
Plastisol phosphorescent dùng in những màu ban đêm dưới ánh đèn sẽ phát
quang.
*
Plastisol sparkles, Plastisol glitters, Plastisol shimmers, Plastsol metallics
dùng in những hình vẽ có chớp sáng như
kim lọai. Mực thuộc nhóm nầy sấy ở nhiệt độ thấp nên phải
dùng loại Plastisol fast fusion base.
*
Plastisol discharge.Có một số màu của vải
đã nhuộm ,chúng ta có thể bóc ra bằng cách in một lớp
plastisol discharge.Sau khi in ,lớp nầy được làm khô sơ sài rồi chúng ta
in chồng lên đó những màu khác.Phương pháp nầy áp dụng cho những
loaị vải nhuộm màu đen hoặc màu quá đậm.
Mực hòa tan trong
nước- Water base inks
Mực
hòa tan trong nước gọi là water base inks dùng cho kỹ nghệ in vải sợi đã xuất
hiện tại USA từ lâu có thể nói 50-60
năm rồi.Riêng tại bang California vì có luật ngăn cấm gây ô nhiểm nên các nhà
sãn xuất water based inks đã tìm đủ moị cách để nghiên cứu cải tiến sãn phẩm
của họ mong có nhiều cơ sở in vải sợi mua xữ dụng..Cấu tạo của water based ink
là hổn hợp chất keo dính (binder) ở độ pH cao,tan được trong H20 goị là alkali
soluble resin trộn với chất chống mốc meo,chất extender,chất thickener,chất
retardant ngăn ngừa khô quá nhanh và pigments.
Kể
từ năm 2009 theo kết quả đã xử dụng tại xí nghiệp,người viết bài nầy nhận xét
water based inks của Matsui Shikiso Chemical Co. Japan gần đạt độ hòan chỉnh về
xữ dụng tiện lợi và màu sắc đẹp hơn những công ty khác.
Trong
vòng 12 năm nay,để đáp ứng theo đòi hỏi của thị trường đã có thêm một loại base
hoà tan trong nước gọi là Water discharge base.
Water discharge base .
Discharge
là phản ứng hóa học xóa bỏ màu của thuốc đã nhuộm vải.Phản ứng sẽ xãy ra khi
trộn base với một hóa chất bột màu trắng tên là ZFS ( zinc formaldehyde
sulfoxylate ) rồi in lên vải màu ở nhiệt độ 180*F.Chỉ có màu của một số thuốc nhuộm vải được xóa
bỏ mà thôi.Do đó trước khi xữ dụng discharge base phải tham khảo tài liệu của
nhà cung cấp sãn phẩm đã nhuộm những màu đậm như màu đen,màu navy,màu
burgundy.Nếu không có hòan cảnh để tham khảo tài liệu thì chỉ cần tự mình thực
hiện trắc nghiệm tại cơ xưởng.
Tại sao dùng discharge base ?
Thông
thường muốn in một bức hình lên vải có màu đậm như màu đen,màu navy ,mau
burgundy v.v...chúng ta phải in trước tiên một lớp mực màu trắng gọi opaque
white hay high density white để che màu đậm của vải rồi sau đó mới in
các màu kế tiếp.Dùng cách nầy bức hình in trên vải sẽ dày cộm, thiếu mềm mại,trông
thô không đẹp.
Để
tránh khuyết điểm đó chúng ta in một lớp discharge base lên vải rồi sấy đủ
khô.Màu đậm biến mất ,chỗ in trở thành màu trắng hơi nâu. Các màu kế tiếp được
lần lược in lên đó.Sau khi qua lò sấy, bức hình in sẽ xuất hiện hòan toàn,
trông mềm mại và đẹp hơn cách in thông thường. Đó là lý do cần phải dùng
discharge base.
Discharge
base có dạn sền sệt như cháo sữa.Khi nào cần cho sản xuất thì mới
đem pha trộn với ZFS theo phân lượng qui định của nhà chế tạo .
Thông
thường cứ 100 gr discharge base thì trộn 4 -8 gr ZFS. Nếu pha nhiều ZFS
thì màu của bức hình in sẽ thay
đổi..Khuấy trộn cho thật đều bằng tay hay máy trộn và chỉ xử dụng
trong vòng 24 tiếng đồng hồ. Quá thời gian đó discharge base không cho
kết quả tốt.
Những
khó khăn gặp phải khi dùng discharge base.
Vì discharge base hoà tan trong nước và
phải pha trộn với bột hóa chất độc hại ZFS cho nên khi xữ dụng muốn
có kết quả như ý muốn đương nhiên sẽ gặp khó khăn cần phải vượt qua
như sau theo kinh nghiệm của người viết tài liệu nầy.
*
Khung in phải có mesh count #160 -175 và có lớp stencil tráng bằng loại
water resistant emulsion . Sau khi qua giai đọan rọi ánh sáng và rữa hình , khung in cần phải khô ráo bằng cách
thổi hơi ép và phơi ra ngoài trời trong vài giờ để Ultra Violet làm
tăng thêm độ cứng và sức chịu đựng của stencil. Nếu không làm đúng như
vậy thì lớp tráng stencil sẽ đứt bể không thể in được.
*
Tìm cách điều chỉnh góc độ, sức ép
và tốc độ của squeezees để lớp discharge base trải đều trên mặt
vải và không cho thấm sâu xuyên tới mặt bàn in gọi là printing palette để tránh nước trong
discharge base làm hư hại nhanh chóng lớp giấy dán trên mặt bàn in.
*
Điều chỉnh nhiệt độ và thời gian của bộ phận sấy sơ bộ gọi là
flash cure unit làm thế nào khì sờ ngón tay trỏ vào lớp discharge base
không cảm thấy dính tay. Làm như vậy để tránh discharge base còn ước
dính vào các khung in kế tiếp.Tuỳ sản phẩm , thời gian nầy khoảng 1 giây nhưng thời gian
cần cho phản ứng discharge xãy ra
đế bóc màu dưới flash cure là 30 giây (seconds).
Sau khi in đầu tiên lớp discharge white, khung in được chuyển ngay tới Flash Cure Unit để làm ráo H2O. Sau đó khung in được tiếp tục di chuyển để in các màu còn lại. |
*
Khi thấy lớp discharge base trải không đều thì lấy giấy nhúng nước lau
sạch mặt đáy của vải khung.
*
Sau khi lớp discharge base vừa đủ khô , chúng ta tiếp tục in những màu
kế tiếp như thường lệ.
Sau
đó vải vừa in xong phải cho ngay vào lò sấy đã được điều chỉnh tốc
độ của băng tải thế nào để cho vải phải ở trong đó tối thiểu 90 giây gọi là minimum
dwell time.
*
Mùi bốc ra từ sản phâm gây khó chịu nhức đầu nên chỗ in phải thóang
và lò sấy phải được tthoát khí theo tiêu chuẩn qui định. Những hóa
chất bốc ra từ discharge base gồm có CO,CO2,Sulfur dioxide,Zinc oxide
*
Tránh thổi gió vào khung in làm mực khô nhanh trên khung.
*
Sả̃n phẩm in xong cần phải được giặt sạch hóa chất thặng dư mới đem xử
dụng.